შემოქმედის ეპარქია

არის ვარაუდი, რომ პირველი შემოქმედელი მღვდელმთავარი XV საუკუნის მეორე მეოთხედში მოღვაწეობდა, მაგრამ მათი ვინაობა ცნობილი არ არის.  1963 წლის 26 აგვისტოს სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, უწმიდესისა და უნეტარესის ეფრემ II მიერ დღეისათვის სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი ილია I ხელდასხმულ იქნა პირველ შემოქმედელ ეპისკოპოსად და დაინიშნა კათოლიკოს-პატრიარქის ქორეპოსკოპოსად. შემდგომ შემოქმედისა და ბათუმის ეპარქიები გაერთიანდა ბათუმ-შემოქმედის ეპარქიად.

თანამედროვეობა

1995 წლის 4 აპრილის წმინდა სინოდის განჩინებით კვლავ აღსდგა შემოქმედის ეპარქია, რომელიც მოიცავს ოზურგეთის, ჩოხატაურის და ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტებს. 1995 წლის 7 აპრილს, საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, უწმიდესისა და უნეტარესის ილია II ლოცვა-კურთხევით და წმიდა სინოდის განჩინებით, შემოქმედის ეპარქიის ეპისკოპოსად იკურთხა და ეპარქიის მმართველად ეპისკოპოსი იოსები (კიკვაძე) დაინიშნა. 

1987-დან 1995 წლამდე გურიაში რვა ეკლესია-მონასტერი მოქმედებდა: შემოქმედის, აჭის, ლიხაურის, კვირიკეთის, დვაბზუს, ჯიხეთის მონასტერი, ჩოხატაურის, უდაბნოს სავანე. დღეს წირვა-ლოცვა შემოქმედის ეპარქიის 60-ზე მეტ ეკლესია-მონასტერში აღევლინება და 26 მღვდელმსახური მსახურობს.